Ova saradnja, koju je pokrenula Inovativa, startap kompanija specijalizovana za veb programiranje zainteresovana za razvoj zasnovan na vještačkoj inteligenciji, fokusira se na korišćenje Generativne AI (GenAI) i različitih velikih jezičkih modela (LLM) kako bi se revolucionisao veb dizajn kroz automatizaciju ključnih elemenata kao što su kreiranje landing stranica, generisanje dinamičkog sadržaja, responzivni dizajn i optimizacija korisničkog interfejsa.
Istraživanje ima za cilj da procijeni efikasnost komercijalnih i open-source AI alata, upoređujući njihove mogućnosti i performanse na različitim skalama. Dodatno, projekat istražuje potencijal za direktnu AI implementaciju unutar internet pregledača, nudeći pristupačniji i jednostavniji pristup razvoju veb sajtova. Korišćenjem snage AI i HPC tehnologija, projekat teži da demokratizuje napredne tehnike veb razvoja, učineći ih dostupnim širem krugu programera i preduzeća, i podstičući novu eru saradnje između ljudi i vještačke inteligencije u kreiranju digitalnog sadržaja.
Kao zajednička inicijativa akademskih institucija i industrijskih partnera, ova saradnja koristi tehničku ekspertizu Fakulteta za informacione sisteme i tehnologije Univerziteta Donja Gorica (FIST/UDG), koji predvodi analizu u oblasti vještačke inteligencije i mašinskog učenja. U međuvremenu, praktično testiranje, implementaciju i ekonomsku evaluaciju sprovode stručnjaci iz industrije. Računari visokih performansi (HPC) igraju ključnu ulogu u upravljanju računarskim zahtjevima evaluacije naprednih AI modela. Ova saradnja ističe integraciju AI istraživanja sa primjenom u stvarnom svijetu, sa ciljem unapređenja efikasnosti i inovacija u praksama razvoja veb sadržaja.
U saradnji sa Nacionalnim centrom kompetencija Crna Gora (NCC Crna Gora), Univerzitetom Donja Gorica (UDG) i Univerzitetom Crne Gore (UCG), kompanija DigitalSmart je uspješno započela razvoj novog modela koji koristi napredne tehnologije računara visokih performansi (HPC). Ovo partnerstvo predstavlja važan korak ka primjeni HPC resursa za rješavanje složenih problema i unapređenje akademskih i industrijskih procesa u Crnoj Gori.
Novi model je osmišljen da optimizuje obradu podataka, pružajući brža i efikasnija rješenja za istraživanje i razvoj u oblasti generativne vještačke inteligencije. Korišćenje HPC tehnologija u ovom kontekstu omogućava veću skalabilnost i preciznost u analizi i obradi velikih skupova podataka.
Eksperiment je uspješno prijavljen kroz Fortissimo poziv, otvarajući put ka daljoj validaciji i primjeni ovog modela na međunarodnom nivou.
NCC Crna Gora nastavlja da uključuje lokalne kompanije u cilju promocije primjene HPC tehnologija i pružanja podrške za njihovu praktičnu upotrebu. Kompanija Bearhost iz Bijelog Polja radi na razvoju medicinske platforme koja će koristiti vještačku inteligenciju za unapređenje komunikacije između pacijenata i zdravstvenih ustanova. Njihova ideja je da stvore platformu koja se neprimjetno integriše sa postojećim sistemima za upravljanje klinikama, podržavajući zakazivanje pregleda u realnom vremenu i sveobuhvatno upravljanje resursima.
Korišćenje HPC tehnologije omogućava platformi da brzo i efikasno obradi velike količine podataka o pacijentima, čime se optimizuju operacije klinike. Ovakav pristup značajno smanjuje operativna kašnjenja i omogućava bolje upravljanje podacima o pacijentima, doprinoseći unapređenju kliničkih ishoda. Bearhost, u saradnji sa Centrom kompetencija za HPC, ima za cilj da odgovori na ključne izazove u zdravstvenoj zaštiti primjenom AI tehnologija za optimizaciju interakcija između pacijenata i ljekara. AI sistem, koji koristi HPC resurse, dizajniran je da u realnom vremenu analizira velike količine podataka o pacijentima, pružajući uvide koji pomažu u povezivanju pacijenata sa najadekvatnijim zdravstvenim radnicima u zavisnosti od njihovih simptoma i potreba. Ovakvo pojednostavljenje komunikacije doprinosi pravovremenim medicinskim intervencijama i poboljšava ukupnu zdravstvenu njegu.
Saradnja sa UDG-om i NCC Crna Gora dodatno obogaćuje ovu inicijativu podsticanjem akademskog istraživanja i razvoja. Uloga univerziteta u ovom partnerstvu ogleda se u istraživanju AI modela i njihove praktične primjene u medicini, čime se osigurava da rješenja budu naučno utemeljena i kontinuirano unapređivana kroz testiranje i validaciju. Interdisciplinarna razmjena između univerziteta i industrijskih partnera doprinosi stalnoj evoluciji ove platforme.
NCC Crna Gora promoviše aktuelne FFplus Otvorene pozive u cilju osnaživanja MSP-ova i startapova da uz podršku HPC-a i AI-ja razvijaju inovativne proizvode i usluge.
Evropska mala i srednja preduzeća i startapovi imaju priliku da unaprijede svoj inovacioni potencijal kroz dvije vrste FFplus Otvorenih poziva (ukupan budžet 24 miliona eura):
Poslovni eksperimenti, koji omogućavaju primjenu HPC tehnologija za rješavanje specifičnih poslovnih izazova MSP-ova koji ranije nijesu koristili HPC servise. Maksimalni iznos finansiranja po predlogu: 200.000 €.
Inovacione studije, namijenjene MSP-ovima i startapovima koji već razvijaju rješenja u oblasti generativne AI tehnologije, ali nemaju dovoljno računarskih resursa za širenje poslovanja. Maksimalni iznos finansiranja po studiji: 300.000 €.
Rok za prijavu: 4. septembar 2024!
Više informacija o FFplus Otvorenim pozivima, detaljima prijave i podršci NCC Crna Gora možete pronaći na:
Crnogorski Nacionalni centar kompetencija za napredno računanje (NCC Montenegro) poziva crnogorska preduzeća da iskoriste jedinstvenu priliku da unaprijede svoje poslovanje korišćenjem naprednih HPC tehnologija i vještačke inteligencije, i prijave se na FFplus poziv za poslovne eksperimente i inovacione studije. NCC Montenegro, kao centar koji koordinira inicijative u oblasti HPC-a na nacionalnom nivou, pružiće podršku u procjeni spremnosti kompanije za HPC i AI, ali i u izboru EuroHPC JU resursa i pronalaženju partnera u skladu sa ekspertizom i potencijalom.
FFplus je evropska inicijativa koja podstiče i promoviše usvajanje računara visokih performansi (High Performance Computing – HPC) od strane MSP-ova i startapova širom Evrope. Opseg ciljanih aktivnosti obuhvata rješavanje poslovnih izazova korišćenjem računarskih metoda (modeliranje i simulacija, analiza podataka) na HPC sistemima, kao i korišćenje superračunarskih resursa za razvoj softverskih rješenja i (generativnih) usluga vještačke inteligencije (AI).
Sa više od decenije dugom istorijom i jakom reputacijom u Evropi, Fortissimo projekti (Fortissimo 1 i 2, FF4EuroHPC) dobili su budžet od 42,8 miliona eura i uspješno sproveli više od 130 eksperimenata u kojima je učestvovalo više od 300 partnera. Ovi napori su rezultirali sa 120 uspješnih priča iz preko 20 zemalja EU, u kojima su MSP-ovi razvili nove proizvode i usluge uz pomoć računara visokih performansi (HPC) i vještačke inteligencije, čime su doprinijeli jačanju ekonomije EU. Na osnovu metoda i dostignuća iz Fortissimo projektne serije, poziv FFplus, sa ukupnim budžetom od 30 miliona eura, uključujući 24 miliona eura za MSP-ove i startapove, nastaviće da podržava i osnažuje MSP-ove i startapove ka inovacijama.
MSP-ovi i startapovi sada imaju priliku da iskoriste svoj inovacioni potencijal kroz dvije vrste otvorenih poziva FFplus projekta (otvoreni do 4. septembra 2024):
Poslovni eksperimenti će se fokusirati na usvajanje HPC-a od strane MSP-ova radi rješavanja specifičnih poslovnih izazova MSP-ova koji ranije nisu koristili ili nisu imali iskustva sa HPC uslugama.
Maksimalni zahtjev za finansiranje po predlogu je 200.000 eura. Očekivano trajanje eksperimenata: maksimalno 15 mjeseci, sa planiranim početkom 1. januara 2025.
Po prijavi je moguće imati maksimalno pet partnera u konzorcijumu.
Poziv je namijenjen eksperimentima u kojima učestvuju inovativni, agilni MSP-ovi, fokusirani na inovacije koje proizilaze iz korišćenja naprednih HPC usluga.
Inovacione studije će podržati evropske MSP-ove i startapove koji su već aktivni u oblasti generativne AI tehnologije, a kojima nedostaju neophodni računarski resursi za skaliranje.
Maksimalno ukupno finansiranje po inovacionoj studiji je 300.000 eura. Očekivano trajanje eksperimenata: maksimalno 10 mjeseci sa planiranim početkom 1. decembra 2024.
Dozvoljen je maksimalno tri partnera po prijavi. Nema indirektnih troškova.
Stvaranje istorije: prva crnogorska uspješna priča u Fortissimo projektu
U okviru prethodnog Fortissimo poziva FF4EuroHPC, konzorcijum uz podršku NCC Montenegro, koji je uključivao crnogorske partnere DigitalSmart doo (koordinator), Radinović Company, Meso-Promet Franca, Univerzitet Donja Gorica i DunavNET iz Srbije, realizovao je uspješan pilot projekat-eksperiment AIMHIGH u kojem su partneri koristili HPC, mašinsko učenje i IoT tehnologije u poljoprivredi za razvoj novog rješenja za praćenje i predikciju bolesti kod živine.
Da li ste spremni za superračunare i vještačku inteligenciju?
Crnogorske kompanije koje žele da saznaju da li su spremne za korišćenje superračunara i AI tehnologija u svom poslovanju to mogu učiniti popunjavanjem HPC4SME alata za procjenu spremnosti kompanije i saznati da li i kako organizacija može imati koristi od besplatnih superračunarskih usluga. Kompanije koje su zainteresovane za sprovođenje procjene i popunjavanje upitnika dobiće dodatnu podršku od strane Nacionalnog centra kompetencija Crne Gore (NCC Montenegro).
NCC Crna Gora je uspješno podnio prijedlog br. EHPC-BEN-2023B12-015 Model visoko-rezolutivne vremenske prognoze za Crnu Goru, na poziv za Benchmark pristup EuroHPC resursima, u saradnji sa Institutom za hidrometeorologiju i seizmologiju Crne Gore (IHMS), na VEGA CPU sistemu za period od 15.01. do 15.04.2024. Cilj projekta bio je korišćenje EuroHPC resursa za uspostavljanje i testiranje modela precizne vremenske prognoze u složenoj topografiji Crne Gore, unapređenje postojećih meteoroloških modela i povećanje tačnosti vremenskih prognoza, posebno kada je riječ o ekstremnim vremenskim uslovima.
Za potrebe simulacija korišćen je Weather Research and Forecasting Non-Hydrostatic Mesoscale Model (WRF-NMM), koji kombinuje napredne numeričke tehnike i HPC kako bi se proučavale atmosferske pojave uz visoku prostornu i vremensku rezoluciju, i omogućile tačne i efikasne simulacije regionalnih vremenskih obrazaca. Ključne aktivnosti uključivale su instalaciju i fino podešavanje modela na osnovu prethodnih verifikacionih rezultata, pripremu ulaznih podataka, izvođenje i dodatno podešavanje modela, kao i analizu rezultata u kontekstu vremenske prognoze i performansi paralelnog računanja. WRF model je testiran na kompleksnom crnogorskom terenu pri rezolucijama od 0.5km, 1km, 3km i 5km. Skalabilnost aplikacije testirana je na do 8 čvorova, sa izvođenjem do 1024 zadatka simultano. Simulacije su rađene za različite vremenske periode, ali su rezultati i ukupno vrijeme izvođenja skalirani na dnevni period radi proračuna ubrzanja i efikasnosti aplikacije.
VEGA HPC sistem je značajno unaprijedio istraživačke kapacitete, omogućivši postizanje rezultata brže i sa većom preciznošću: skalabilnost je uspješno testirana na 64–512 CPU jezgara, a model je uspješno downscale-ovan na rezoluciju od 0.5 km. Završni izvještaj o dodijeljenom pristupu EuroHPC JU Benchmark i efikasnom korišćenju VEGA CPU sistema je dostavljen.
PAID-T (Price Action Intelligent Detection Trading) je skalabilno softversko rješenje namijenjeno investicionim fondovima, bankama, brokerima i digitalnim bankama koje automatski analizira tržišta, izvršava transakcije i optimizuje trgovanje. Osnovu rješenja čine svijest o kontekstu kada je najpovoljniji trenutak za trgovanje, sposobnost brze adaptacije na nove tržišne uslove, kao i rigorozna pravila upravljanja rizikom.
PAID-T koristi matematičke modele za statističku obradu podataka (big data), algoritme za detekciju cijena instrumenata, mašinsko učenje, vještačku inteligenciju i blokčejn tehnologiju kako bi se stvorilo jedinstveno iskustvo trgovanja.
Korišćenje superračunara LUMI pomoći će nam da značajno ubrzamo istorijsko testiranje. Prije korišćenja Lumi resursa, naši testovi su trajali u prosjeku 6 dana. Sada očekujemo da testiranja završimo u roku od 5 do 12 sati, u zavisnosti od broja korišćenih parametara.
PAID-T projekat je podržan od strane NCC Crna Gora, koji je obezbijedio tehničke konsultacije, ekspertizu u oblasti HPC sistema, kao i podršku tokom prijavnog procesa za EuroHPC Development Call na LUMI (CPU particija). Pristup HPC infrastrukturi je odobren i dodijeljen na period od 12 mjeseci.
